Chiến thuật chuẩn xác tại Le Mans: một cuộc chơi cao độ với nhiều yếu tố bất ngờ

Giải đua xe 24 Giờ Le Mans, hạng đua LMP1

Chiến thuật chuẩn xác tại Le Mans: một cuộc chơi cao độ với nhiều yếu tố bất ngờ

Stuttgart. Vào ngày 18 và 19 tháng Sáu, Porsche sẽ thi đấu lần thứ ba tại giải đua 24 Giờ  Le Mans. Đội đua trẻ đang bảo vệ danh hiệu tại Le Mans và tại giải đua FIA World Endurance Championship (WEC), đây là giải đua cổ điển và quan trọng bậc nhất tại Pháp. Với tổng cộng 17 chiến thắng chung cuộc, Porsche cũng là đội đua nắm giữ kỷ lục trên đường đua Circuit de la Sarthe và dẫn đầu trong xếp hạng nhà sản xuất ô tô và tay đua của Giải Vô Địch Thế Giới 2016.

Áp lực trước giờ khai mạc là rất lớn. Để làm chủ được nó, các chiến lược gia của đội đua Porsche cần phải kiểm soát tối đa – không chỉ riêng hai mẫu xe cực kì tinh vi do các tay đua Timo Bernhard (DE), Brendon Hartley (NZ) và Mark Webber (AU) cầm lái với vị trí xuất phát thứ nhất và chiếc xe song sinh do Roamain Dumas (FR), Neel Jani (CH) và Marc Lieb (DE) cầm lái với vị trí xuất phát thứ 2. Nhiều yếu tố khác cũng phải được tính toán trong quá trình đua.

Những vị thủ quân:

Đội trưởng Andreas Seidl, người gốc Bavaria được mệnh danh là chiến thuật gia tài tình. Cùng với đội kỹ thuật viên – Kỹ sư trưởng cuộc đua Stephen Mitas (AU), Kỹ sư chiến lược Pascal Zurlinden (FR), Kỹ sư xe đua Kyle Wilson-Clarke (GB, xe số 1) và Jeromy Moore (AU, xe số 2) – Seidl lên kế hoạch tiếp cận tối ưu dẫn đầu cuộc đua như tính toán những nước cờ với vô vàn các kịch bản nếu – thì. Tuy nhiên, sau khi cuộc đua bắt đầu, cuộc chơi sẽ là một thách thức đối với sự phản xạ. Thắng bại tùy thuộc vào quyết định đúng đắn cho từng tình huống.

Yếu tố 1: Tiếp nhiên liệu

Tham số đầu tiên trong việc hoạch định cho cuộc đua là khoảng cách giữa các lượt dừng tiếp nhiên liệu. Do các giá trị tiêu thụ nhiên liệu và năng lượng điện cực đại cho từng vòng được quy định cụ thể trong giải WEC, vì thế lượt dừng tiếp nhiên liệu cuối cùng có thể được tính toán trước. Các chiến lược gia cũng nắm rõ các thông tin này đối với xe của đối thủ. Trên chặng đường 13,629 km tại Le Mans, chiếc Porsche 919 Hybrid sẽ chạy được tối đa 14 vòng với bình xăng 62,5 lít đầy.

Trong suốt 24 giờ của cuộc đua, việc chia đều quãng đường chạy được thành 14 vòng chẵn là điều bất khả thi. Tuy nhiên, mục tiêu được đề ra là làm sao để cho xe cán vạch đích với những giọt nhiên liệu cuối cùng. Mục tiêu này được đặt ra bởi vì khi trong xe còn càng ít nhiên liệu, chiếc xe sẽ càng nhẹ và nhanh hơn. Cuối cùng, tại một thời điểm nào đó sẽ có một lần dừng để chỉ tiếp vừa đủ nhiên liệu. Thời điểm thích hợp nhất để thực hiện việc này cần phải được suy tính kỹ càng. Nếu cuộc đua diễn ra suôn sẻ, lần dừng tiếp nhiên liệu ngắn này sẽ được để dành đến cuối chặng đua. Tuy nhiên, bất kỳ thay đổi về thời tiết hay các giai đoạn trung lập có thể làm giảm bớt quỹ thời gian nếu lượt dừng tiếp nhiên liệu được dời lên trước và kết hợp với việc thay lốp đi mưa. Quyết định này được lập ra chỉ trong vài giây. Một chương trình mô phỏng, luôn được cung cấp thông tin bởi kỹ sư chiến lược Zurlinden, sẽ trợ giúp quá trình này. Dữ liệu này được tổng hợp từ chiếc xe đang chạy, sự quan sát đối thủ và thông tin khí tượng học.

Yếu tố 2: Thay lốp

Tham số cơ bản thứ hai trong chiến thuật đua xe là đường cong hiệu suất của lốp, chịu trách nhiệm chuyên môn bởi các kỹ sư Michelin. Lốp xe càng mòn nhiều, thời gian hoàn thành vòng đua sẽ càng nhiều. Sự hao mòn này cần phải được tính toán so với thời gian cần thiết cho việc thay lốp trong đường pit. Lốp hao mòn không phải lúc nào cũng tuân theo quy luật tuyến tính. Đôi khi lốp xe mỏng đi sau một vài vòng đua, nhưng sau đó lại tự phục hồi. Trong khi đó, chiếc xe trở nên nhẹ hơn sau mỗi vòng đua – điều này cũng kéo dài tuổi thọ của lốp xe. Andreas Seidl chỉ ra rằng: “Tại Le Mans năm 2015, quãng đường dài nhất mà một bộ lốp xe có thể đạt được là 54 vòng. Điều này có nghĩa rằng chúng tôi tiếp nhiên liệu ba lần mà không cần thay lốp. Bất kể hiệu suất làm việc tốt đến đâu và trừ đi thời gian tiếp nhiên liệu, việc thay lốp tốn khoảng 1,6 giây một vòng. Sự chênh lệch 44 kg về trọng lượng của bình nhiên liệu cạn và đầylý giải cho thời gian thay lốp mất khoảng 2 giây mỗi vòng.”

Tốc độ trên đường đua và thời gian dừng rất quan trọng trong việc quyết định quãng đường đua dài nhất trong 24 giờ. Trong năm 2015, đội đua tiếp nhiên liệu 30 lần trên mỗi chiếc xe khi bảo vệ chiến thắng tại Le Mans. Kể cả thời gian vào và ra đường pit, thời gian dừng tiếp nhiên liệu tiêu tốn 51,3 giây và thời gian pit stop ngắn nhất bao gồm việc đổi tay đua và thay lốp là 1 phút 13,9 giây. Các tay đua luôn phải sẵn sàng trong suốt thời gian thay lốp. Vào pit chỉ để thay đổi tay đua sẽ tốn nhiều thời gian. Nhưng tay đua có thể cầm cự được bao lâu trước khi phản xạ trở nên chậm hơn?

Yếu tố 3: Các tay đua

Seidl chia sẻ rằng: “Tất cả tay đua đều có sức khỏe tốt, chuyên nghiệp và có giới hạn gấp 4 lần 54 vòng trong đêm,”. “Tuy nhiên, chúng tôi cũng phải luôn theo dõi thời gian cầm lái.” Các điều lệ của cuộc đua đã quy định rõ thời gian điều khiển xe tối thiểu và tối đa cho mỗi tay đua. Tại Le Mans, mỗi tay đua phải dành ít nhất 6 giờ sau tay lái, nhưng không được lái liên tục hơn 4 giờ trong bất kì khoảng thời gian 6 giờ nào và thời gian cầm lái tối đa trên cả chặng đua là 14 giờ. Bình thường điều này không phải là vấn đề. Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu tay đua gặp vấn đề về tiêu hóa? Những tình huống nếu – thì này có thể quyết định cả cuộc đua. Seidl: “Chúng tôi cố gắng dành tối ưu những khoảng thời gian cho tay đua nghỉ ngơi và chúng tôi luôn ở trong trạng thái linh hoạt nhất có thể trong suốt cuộc đua.”

Đội trưởng, kỹ sư xe đua và các tay đua luôn bàn bạc ai sẽ là người ngồi sau tay lái vào thời điểm nào. Thông thường cần phải có một cái đầu lạnh cho giai đoạn khởi động mang tính chiến lược. Trong đêm luôn tồn tại những hạn chế kéo dài song song với nhiệm vụ đua xe qua vạch đích danh giá. Seidl cho biết: “Chúng tôi cố gắng lên kế hoạch cho mọi người trong trạng thái tối ưu và đồng đều nhất, bởi vì tinh thần của đội đua sẽ ảnh hưởng đến hiệu suất trên đường đua.”

Yếu tố 4: Tai nạn

Dù cho cuộc đua tiếp diễn, lặp lại hay thay đổi đột ngột, phần mềm giả lập luôn trợ giúp trong việc diễn giải. Tại bất kỳ lúc nào, đội đua cũng có thể hiểu được tình thế sẽ biến chuyển ra sao nếu như cuộc đua vẫn tiếp diễn như thường lệ và nhận được các gợi ý bởi máy tính về việc giải quyết các sự kiện bất ngờ. Ví dụ, liệu việc đưa xe vào pit stop có hợp lý không trong khi xe an toàn đang được được triển khai? Chương trình cũng tính toán các kết quả mang tính chiến lược cho khả năng thực hiện lượt dừng sửa chữa. Nếu xe đua xảy ra va chạm với đối thủ thì thông số áp suất lốp và khí động học sẽ được kiểm tra ngay lập tức, tay đua cung cấp phản hồi qua radio. Mặc dù vậy, kể cả tay đua và các kỹ thuật viên tại đường pit cũng không thể làm gì để khắc phục các hư hại khi chiếc xe đang lao đi với vận tốc 200km/h. Diễn biến này hiển thị trên những màn hình tại một nơi được gọi là “Phòng Quyết đấu”, nơi Zurlinden ngồi. Đôi khi các đoạn quay chậm được tua lại để quyết định chiếc xe có cần dừng pit không.

Yếu tố 5: Đội hậu cần

Đội hậu cần luôn chuẩn bị sẵn sàng cho bất kì lần dừng tiếp nhiên liệu nào ngay khi có thông báo. Và tất nhiên họ luôn nhanh nhẹn: trong năm 2015, tổng thời gian để ba chiếc Porsche 919 Hybrid thi đấu trong giải đua 24 Giờ Le Mans dừng pit, bao gồm cả vào và ra đường pit chỉ tốn hết 95 phút và 36 giây. So sánh với thời gian trên, tổng thời gian của đội đua tốt thứ nhì với ba chiếc xe đua lên đến hơn 130 phút.

Trưởng Đội hậu cần Amil Lindesay (NZ) thực hiện công việc này chỉ với “một chút luyện tập”. Đó chỉ là một cách nói khiêm tốn. Chỉ riêng việc phối hợp ăn ý trong mỗi lần pit stop đã là một kỳ công. Chỉ có một số lượng hạn chế các kỹ thuật viên được phép thao tác với chiếc xe, trái ngược với giải đua xe Công thức 1, và điều này khiến cho mọi việc trở nên khó khăn. Các điều lệ đã được thắt chặt hơn cho mùa giải 2016. Chi tiết các điều lệ này được liệt kê dài 11 trang giấy. Các điều lệ này bao gồm các quy định như yêu cầu chỉ được 2 người thực hiện việc tiếp nhiên liệu, bánh xe phải tiếp xúc mặt đường cũng như không được tháo rời khỏi xe cho đến khi hoàn tấp việc tiếp nhiên liệu, không quá 4 kỹ thuật viên và một tác động của cờ lê được thực hiện cùng lúc trên chiếc xe trong suốt quá trình này và còn nhiều quy định khác – bao gồm cả một danh sách các mức phạt. Lindesay tính toán thời điểm bước nào, thao tác nào được thực hiện và xem xét từng cá nhân nào sẽ nhận nhiệm vụ nào cho phù hợp. Chạy thử sẽ được triển khai ngay sau đó trong xưởng. Mỗi mùa giải nói riêng đã có đến 250 lượt dừng tại đây. Thêm vào đó là các lần tập luyện trong suốt đợt thử nghiệm và ngày đua cuối tuần. Một bánh xe có lốp nặng 19 kg, nên các kỹ thuật viên phải khỏe mạnh, nhanh nhạy và chịu được áp lực. Áp lực đối với họ là rất lớn.

Mức tiêu thụ nhiên liệu, độ mòn lốp, đặc tính dễ bảo trì và dịch vụ trong đường pit là những thứ có thể đo đếm được, một vài thứ khác có thể được kiểm tra và những thứ còn lại có thể được luyện tập. Tuy nhiên, các chiến lược gia sẽ không bao giờ có thể đảm bảo tất cả mọi việc sẽ xảy ra suôn sẻ trong 24 giờ với các kịch bản nếu – thì. Hoặc như Mark Webber, tay đua của Posche chia sẻ: “Tranh đua trong giải Le Mans rất khốc liệt. Trước khi bạn có thể suy tính về đối thủ bạn đã phải chinh phục cả cuộc đua.”

Lưu ý: Hình ảnh và phim tư liệu cũng như thông tin báo chí về chương trình LMP1 luôn có sẵn để tải về dành cho nhà báo đã đăng kí trong cơ sở dữ liệu báo chí của Porsche tại website: https://presse.porsche.de. Truy cập LMP1 trên Twitter @Porsche_Team để cập nhật những thông tin, phim và hình ảnh mới nhất trực tiếp từ các đường đua trên toàn thế giới. Bạn cũng có thể truy cập bản điện tử của Hướng dẫn Truyền thông về Đua xe thể thao tại at https://presse.porsche.de/motorsport. Nội dung bổ sung có thể được tìm thấy tại www.newsroom.porsche – Dịch vụ Truyền thông Porsche dành cho nhà báo, blogger và tay bút trực tuyến. Bạn cũng có thể xem video tin tức tại www.vimeo.com/porschenewsroom.

Công ty TNHH Xe Hơi Thể Thao Uy Tín

Quan hệ công chúng và Truyền thông

Nguyễn Hà Ly
Điện thoại:       +84 902 963 911
Email:              haly.nguyen@porsche-vietnam.com

Lưu ý: Hình ảnh các dòng xe của Porsche luôn có sẵn cho các nhà báo đã đăng kí trong cơ sở dữ liệu báo chí Porsche tại http://presse.porsche.de.